De Jortcast

De wereld slikt zich suf met voedingssupplementen en extra vitaminen. Volgens de vitamine-industrie is dat beheurlijk zinvol. Maar enkele uitzonderingen daargelaten ben je zonder supplementen niét slechter af. Sterker: dr. ir. Astrid Postma-Smeets van het Voedingscentrum raadt bijslikkerij af. "De vitamine-industrie is onze grootste tegenstander."

Een rommelscheiding met de Brexiteers en Italianen die zich weer eens aan God noch gebod houden: de financiële markten en ons muntje hebben heel wat malheur te verduren. Is de geboorte van een nieuwe crisis aanstonds? Prof. dr. Arnoud Boot van de UvA geeft een heldere, financiële analyse en heeft verkwikkende conclusies.

Graag uw aandacht voor het volgende. Prof. dr. Stefan van der Stigchel, cognitief psycholoog, legt uit hoe onze hersenen omgaan met de vracht aan prikkels waaraan we dagelijks worden blootgesteld en hoe concentratie werkt. Wat blijkt? Aandacht is als een kaasplankje.

Uit enquêtes blijkt dat een meerderheid van de bevolking voor kernenergie is. Maar de mening van het volk doet er niet toe: dit moeten we aan de specialisten overlaten. Dus, geigerteller paraat en stralingspak aan! In deze aflevering spreekt dr Kelder met prof. dr. ir. Jan-Leen Kloosterman, hoogleraar reactorfysica aan de TU Delft over de vraag of wij door moeten met kernenergie.

Tegenwoordig staat een auto symbool voor iemands vermogen, vroeger was dat nog een Braziliaan in bananenrokje op zolder. In deze Jortcast gaat dr kelder terug in de tijd met dr. Kees Zandvliet, auteur van het boek De 500 Rijksten van de Republiek. Welke verbanden zijn er te zien en vooral: wat zijn de verschillen tussen de ongeneeslijk rijken, toen en nu?

Onze krijgsmacht lijkt van incidenten aan elkaar te hangen. Gevolg van jarenlang bezuinigen of is de organisatie gewoon bedorven? Een gesprek met defensiespecialist dr. Dieuwertje Kuijpers die bij de grootste NAVO-oefening ooit op de tribune mocht zitten. Lichtpuntje: "het zag er goed uit". Maar hoe paraat is Nederland nu werkelijk?

"Een tegendraadse aanpak voor een goed leven." Dat is wat populaire zelfhulpboeken die 'not giving a f*ck’ tot kunst verheffen verkondigen. Niet dat zo’n boek dr Kelder een f*ck kan schelen, maar hoe tegendraads en origineel zijn die fuck-boeken nu werkelijk? En wat voor mens helpen zij creëren in een toch al egoïstische, individualistische maatschappij? Een discussie over de waarde van zelfhulpboeken met geluksonderzoeker dr. Ad Bergsma.

Wat we tegenwoordig precies politiek links of rechts vinden, is soms best lastig te definiëren. Hoogstens kun je op de verschillende standpunten een stempel drukken. Vaak is men het wel eens over de volgende omschrijvingen: linkse mensen zijn vriendelijk en sympathiek, rechtse typisch zijn naar en egoïstisch. In deze aflevering bespreekt dr Kelder hoe het is gesteld met rechts Nederland met historicus dr. Geerten Waling van de Leiden University.

China wordt steeds belangrijker in de wereld en dus ook in Nederland. Moeten wij op onze hoede zijn voor het land van ‘de gele roofmier’? Een extra lange aflevering waar dr Kelder spreekt met sinologen Frans-Paul van der Putten (Clingendael) en Lilian Kranenburg. "We hebben het nog niet eerder meegemaakt dat een niet-westers land zo invloedrijk gaat worden in de wereld."

Wie faalt heeft dat aan zichzelf te danken: het is één van de mindere bijvangsten van onze individualistische samenleving. En dus mogen de kindertjes niet meer buitenspelen van minister Schijtebroek van Bange Zaken en eten we louter superfoods om de rampspoed te beslechten. In deze aflevering plaatst prof. dr. Peter Achterberg onze risicomijdende, ik-maatschappij in cultuursociologisch perspectief.

Terwijl eurofiele politici het beeld schetsen dat het Verenigd Koninkrijk zal afglijden naar de duistere Middeleeuwen bespreekt de anglofiele dr Kelder met dr. Linda Senden, hoogleraar recht, economie, bestuur en organisatie. Staat iedereen straks handenschuddend met een akkoord te pronken, of zijn de doemscenario's rondom de onderhandelingen reëel?

De rechter is buiten de rechterlijke bevoegdheid getreden door zich te bemoeien met taken die volgens de Grondwet zijn toebedeeld van de uitvoerende macht. Dat vindt Lucas Bergkamp, oud-hoogleraar milieuaansprakelijkheidsrecht. Het gerechtshof heeft Urgenda in de klimaatzaak tegen de Staat in het gelijk gesteld, en daarmee volgens Bergkamp een politieke uitspraak gedaan. In deze aflevering, opgenomen voorafgaand aan de uitspraak in hoger beroep, licht Bergkamp toe wat dat impliceert voor ons land.

De dividendbelasting blijft bestaan en Unilever komt niet naar Rotterdam. Kan ons fiscale systeem zo worden ingericht dat Nederland aantrekkelijk blijft voor grote bedrijven, en dat zij tegelijkertijd hun 'fair share' blijven bijdragen? dr Kelder bespreekt het met hoogleraar Belastingrecht dr. Jan van der Streek, die aan de wieg stond van de dividendrel door het WOB-verzoek in te dienen.

Kan je chocola leren weerstaan? Hoe effectief is vaccineren nu echt? En wat gebeurt er in je hersenen na het drinken van koffie? Die drie vragen worden in deze speciale Jortcast beantwoord door jonge doctoren die in dr Kelder en Co hun proefschrift nogmaals verdedigen. De doctorsassistent laat u kennis maken Amber Kerkhofs, Maarten van Wijhe en Fania Dassen.

Waarom gaat het met U gemiddeld gesproken zo goed maar met het humeur van de natie zo belabberd? De directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, dr. Kim Putters, is te gast en bespreekt in deze extra lange Jortcast met dr Kelder de stand van het land. Putters stoort zich aan de kortzichtigheid van het kabinet: “er is een schreeuwende behoefte aan visie in dit land."

Een huidcel veranderen in een zaad- of eicel: de technologie in laboratoria vordert in rap tempo. Wat je wel en niet mag doet met embryo’s, wat voor superbaby's we straks produceren: het zal onze samenleving gaan beïnvloeden. In deze Jortcast bespreekt dr Kelder wat de wetenschap zoal vermag met medisch ethicus Annelien Bredenoord.

Hosanna! Het gaat fantastisch met de economie en iedereen gaat er in koopkracht op vooruit. Toch is er ook stevige kritiek op dat vlak: de overheid strooit met geld en dat is op de lange termijn niet houdbaar. Professor Bas Jacobs, econoom aan de Erasmus School of Economics voert een goed gesprek over het houdbaarheidstekort, een woord dat Jacobs zelf heeft uitgevonden. Misschien niet het mooiste Nederlands, maar wel degelijk van belang als we niet willen dat Nederland straks platzak is.

Dr. mr. Christiaan Vinkers, psychiater verbonden aan het Amsterdam UMC en GGZ inGeest, praat met dr Kelder over depressie en de medicatie die daartegen geslikt kan worden. We slikken ons suf, maar om nou te spreken van een depressie-epidemie gaat volgens Vinkers te ver.

De Tweede Kamer is net een klein koninkrijk, met eigen regels en routines, een eigen taal, eigen helden en eigen verhalen. Dr Carla Hoetink, praat over haar boek Macht der gewoonte, waarin ze beschrijft hoe de politieke cultuur van de naoorlogse Tweede Kamer zich ontwikkeld heeft. Van Boer Koekoek tot “Doe zelf normaal”, aan de vooravond van Prinsjesdag neemt dr Kelder de parlementaire cultuur onder de loep.

De elite in Nederland leeft te veel in een luxebubbel en heeft te weinig oog voor sociale problemen. Dat stelt macro-econoom en publicist Frits Bosch in zijn nieuwe boek 'In Holland staat een huis, ja ja.' Onze andere gast, wetenschapper Linda Duits is het volledig oneens met Bosch en gaat stevig tegen hem in. Het resultaat: een ontspoorde discussie over ongelijkheid in onze maatschappij. Misschien niet helemaal het soort gesprek wat u van uw verslaggever gewend bent, maar daarom niet minder interessant.