Radio Sweden Somali - Raadiyaha Iswiidhen

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Caafimaad darrada lala xiriirinayo cuntada iyo cabbitaanka ayaa soo badanaya sida ay sheegtay hay'adda cuntada Sweden. Dhacdadii ka dhacday banaanka xaruunta dawladda hoose ee magaalada Stockholm, taas oo ahayd in lagu daldalay boombale lagu matalay madaxweeynaha Turkiga Erdogan, ayaa noqotay mid aan dambi ahayn.Kadir Qaadir oo falkii uu sameeyay 28-kii bishii diseember uuna ku badbaadiyay ilmo neeftu ku dhagtay ayaa sheegay inay muddo dheer arrinkaa xasuustiisa ku sugnaan doonto.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Afhayeenka baarlamanka Iswiidhen ayaa sheegay inuu ka xun yahay inuu dalka turkigu joojiyey booqashadii uu toddobaadka foodda innagu soo haya ku tegi lahaa magaalada Ankara.Tirada haweenka ee ku dhaqan magaalada Göteborg ee helay gargaarka dhanka gudniinka, ayaa laba jibaarmaay tan iyo sannadkii 2021.Geedka ku caanka ah Kirismaska "Julgran" oo gabbaad badda dhexdeedaa u noqon kara noocyo kalluunka ka mid ah, gaar ahaan kuwooda yaryar.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Intii lagu guda jirey fasixii Kirismaska ayey ururka BRIS (xuuuqda dhallaanka ee bulshada dhexdeeda) soo gaareen wicitaanno 19% ka badan marka loo barbardhigo sannadkii ka horreeyay.Tirakoob hordhac ah oo ka soo baxay hayadda hoggaanka gaadiidka ayaa lagu sheegay iney shilalka gaadiidka waddooyinka ku geeriyoodeen sannadkii 2022 dad gaarsiisan 220.Monica oo 83 jir ah oo magaalada Norberg ku dhaqan ayaa waxaa telefoon u soo diray oday ey yaraantii, is jeclaayeen oo uu xiriir ka dhexeeyey muddo gaaban sannadkii 1955. 65 sannadood kadib jacayl dhaboobay.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Bukaan xanuun u yiil isbitaalka Helsingborg ayaa geeriyooday iyadoo aan cidi ogaan.Ururka dhallinyarada ee xisbiga Centerpartiet (CUF) iyo midka ardeyda ayaa shaaca ka qaaday iney taageersan yihiin go'aanka guddiga doorasharada ee xisbigu ku soo bandhigay in Muharrem Demirok loo doorto hoggaamiyaha cusub ee xisbiga CTatueringar oo ah midabbada ay dadka qaar jirkooda ku xardhaan, ayey cilmi baarayaal Jaamacadda Lund ka howlgala baarayaan in uu sababo cudurka Kansarka.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Cayaarta kubadda cagta dumarka ayaa sannadka dambe taallo lagu weynayayo looga dhisayaa magaalada Göteborg, iyadoo laga hor taagi doono Gamla Ullevi oo isagu ah garoonka footboolka dumarka ee heer qarane Sweden.Axaddii ina dhaaftay ayey toddoba qof ku dhaawacmeen, halka shan ka mid ahina ey soo gaareen dhaawacyo culus dab ka kacay daar ku taalla xaafadda Vasastan.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Qiimaha cunnada ayaa la fileyaa inuu kor u sii kaco sannadkaan, haseyeeshee kor u kacaan ayaa la qiyaasayaa in uu ka hooseeyn doono kor u kicii sannadkii hore. Xukuumadda Sweden ayaa gorgortan ku saabsan sidii ay u wada samyan lahaayeen wada shaqayn ciidan oo ballaaran, oo horseedi doonta in ciidammada Maraykanku ay ka hawl geli karaan arllada dalka Sweden, kula jirta waddanka Maraykanka. Baahi aad u ballaaran ayaa ka jirta dareewallada basaskad xaaladda iminka lagu jiro, sida uu sheegay David Erixon, oo ah madaxa laanta xiriirka ee shirkadda basaska Nobina.

Horraantii sannadkii ina dhaafay ayaa hirgalay xeer cusub oo ku saleeysan inay ganaax wajahayso ciddii bannaanka ku tuurta qashin xitaa aan waynayn. Qaraxyadii iyo dilalkii ayaa weli ka socda magaalada Stockholm. Dugsihii hore ee Römossesskolan ee magaaladda Göteborg, ayaa xarruntiisi waxaa si rasmi ah ula wareegay Ururka Räddningsmissionen, oo ogolaansho ka helay Waaxda kormeerka Iskuuladda ee skolinspektion.

Maxkamadda degmada Blekinge oo maanta xukuntay nin 44 jir ah oo lagu eedyeyey xadgudubyo dagaal. Ninkan ayaa iska dheereeyay dembiga lagu soo oogay. Wakaaladda beeraha ayaa goaan ku gaartay in nafta laga jaro 165.000 digaag, kadib markii laga helay cudurka xiidmaha ku dhaca ee loo yaqaanno Salmonella. Maxkamadda degmada Malmö ayaa maanta xabsi ah ku xukuntay nin kale oo 43 jir ah ka dib markuu labba gabdhood oo uu dhalay oo aan qaangaaraheyn u safriyey dalka Suuriya.

Hayadda caafimaadka bulshada oo sheegtay inay doonayso in saami tijaabo oo dhanka civid-19 ah lagu xiro dadka ka soo safraya dalka Shiinaha. Ilmihii ugu horeeyey ee sannadka 2023-da dhasha oo ay waalidkiis ka hadleen dareenkooda. Goobaha daryeelka waayeelka oo sannadaha soo socdaoo la sheegay inay baahi wayn u qabi doonaan sidii ay ku heli lahaayeen shaqaale badan. Waa qodobada aad ku maqli doontaan wararkeena maanta.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Ciidanka ammaanka ayaa gacanta ku dhigay afar qof oo dembiyo kala duwan lagu tuhunsan yahay kadib qarax xooggan oo xalay ka dhacay xaafadda Grimsta oo dhacda waqooyigalbeed ee magaalada Stockholm.Shan gobol oo Iswiidhen ka tirsan ayuu maanta ka bilowday ugaarsi ay doodi ka taagnayd ee 75 ka mid ah xayawaanka yeeyda.Wakaaladda socdaalka ayaa sannadkii la soo dhaafay kordhisay tirada shaqaalaha gacanta ku haya kiisaska codsiyada ogolaanshaha shaqada, oo ay ka dhigtay laga bilaabo 200 ilaa 300 oo qof.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Dawladda oo dooneeysa in dugsiyada hoose/dhexe ay ardaydu qaataan xisaab iyo iswiidhish dheeri ah, soona jeedisay in la kordhiyo saacadaha wax-barashada ee maadooyinkaasi. Inkasta oo sharciyadda wax laga badalay haddana waxaa weli adag inay lammaaneyaasha wada nool is dhaxlaan. Dheemankii Madoobaa ee Brazil ee Pele oo xalay geeriyooda isagoo 82 jir ah.Waa qoddobada aad ku maqli doontaan idaacayada maanta

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah

Dad ka tira badan intii hore ayaa ka faqooqan sidii ey lacag caddaan ah u bixin lahaayeen. Maxkamadda sare ayaa ciqaabtii ka dhintay labo nin oo booliiska u gudbiyey xog ku saabsan dembiyo ay galeen.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Nin lagu tirinayo in uu ka tirsanaa shabakad dembiileyaal ah ayaa maalintii Krismiska toogasho lagu diley.Shantii sannadood ee ugu dambeeyey ayey laba jibbaarmeen ganaaxa loo qoro gawaarida ku socda xawliga sare.Daraasad cusub oo laga sameeyey saddex goabol oo dalka ka mid ah, ayaa lagu ogaaday inuu cayilka iyo midka xad-dhaafka ah ee dhallaanka 3 illaa jirka ah uu cayilkoodu kor u kacay intii lagu guda jirey xanuunkii safmareenka ee covid-19.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Iskuullada muslimiintee xorta ah ee kala ah Framsteg oo ku yaal Stockholm iyo Imaan Skolan ee magaalada Uppsala, ayey maxkamadi ku xukuntay in aaney sii furnaan karin. Iyadoo ay tahay biloowgii ciidda Kirismiska ayaa la faliayaa in gaadiidka waddooyinku ay aad u bataan. Illaa iyo iminka ma jiraan daahitaanno badan waxaase la qiyaasyaa in jidadka inuu barafku aad u qaboojiyo oo ay sabiibax badan noqdaan. Iyo warar kale oo xiiso leh.

Hayadda kormeerka dhaqaalaha ayaa sahlaysa xeerarka si qaxootiga loogu sahlo inay yeeshaan akawn ama koonto bangi. Faafidda covid-19 ayaa kor u kacaya dalka dhammaantii, sida laga soo xigtay jaamicadda beeraha oo saamaysay tijaabo ku samaysay bullaacadaha. Wasiirka arrimaha dibadda Sweden Tobias Billström ayaa maanta booqasho rasmi ah ku jooga dalka Turkiga, si ay dhiggiisa Turkiga Mevlüt Çavuolu, uga wada hadlaan geeddi socodka ku biiridda Sweden ee Nato.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Maanta oo arbaco ah taariikhduna tahay 21 december 2022, ayaa ah maalinta sannadka ugu mugdisan iyo weliba habeenka ugu dheer iyo maalinta oo ugu gaaban. Cudurka fin-daayeerka ayaa dhowaantan loo heley magac cusub oo ingiriisi ah mpox. Midkaasina oo hadda ay hayadda hoggaanka bulshada Socialstyrelsen ay iminka magacaa ansixisay. Faafidda cudurka ayuu ugu badnaa galbeedka iyo bartamaha Afrika, halka habka ugu badan ee lagu kala qaadayeyna ey ahayd ragga isu taga. Laanta caafimadka ee WHO ayaa xaqiijisay in magacan findaayeerka sidoo kale loo isticmaalay si cunsurinimo ku dheehan tahay, haddey noqon lahayd aaladda internetka iyo qeeybaha kale ee bulshada. Berri oo khamiis ah ayuu wasiirka arrimaha dibadda Sweden, Tobias Billström wuxuu u safri doonaa dalka Turkiga, isagoo halkaas kula kulmi doona dhiggiisa Turkiga Mevlüt Cavusoglu.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Maxkamadda degmada Lund ee nawaaxiga Skåne ayaa xukun sannad ah ku riday aabbe lagu soo eedeeyey inuu gabar uu dhalay u geeystay jirdil. Ninkan la xukumay ayaa ka mid ah iimaammada ugu cadcad Iswiidhen ee aaminsan madhabta salafiyada, hase yeeshee iska dheereeyey dembiyada lagu soo oogey.Wasiirka arrimmaha dibadda dalka Turkiga Mevlut Cavusoglu oo ka falceliyay go'aankii maxkamadda sare Iswiidhen ay ku joojisay in suxufi turki ah loo gacangeliyo dalkaasi.Xilliyada fasaxa Kirismaska iyo kalaguurka sannadka iyo dhallaanka oysaska danyarta.

Maxkamadda sare ee Sweden ayaa war saxaafadeed ku sheegtay in ay diidday in dowladda Turkiga loo gacan geliyo suxufiga turkiga Bylent Kennesch. Asbuucii la soo dhaafay ayuu dhacay xukunkii jirdilka caanka noqday ee ka dhacay Morö backe oo ku taal degmeda Skellefteå. Sannadihii u dhexeeyey 2019 2021 ayuu hoos u dhacay dalka Iswiidhen iibsigii sigaarku 14%, sida ku cad warbixin ka soo baxday ururka CAN.

Warar iyo Barnaamijyo Af Soomali ah Hay'adda daryeelka ilkaha dadweynaha ee Stockholm ayaa ku talisey in carruurta madow sharootada kabuubyadu ku dhegenaato wakhti ka dheer midka carruurta caddaanka ah. Sharootadaan oo ah mid daawo kabuubyo wadata oo jirka ka ilaalinaysa inuu xanuun la dareemo.Sannadihii uu socday xannuunka safmareenka ee covid-19 ayaa horseeday inay ardeydii ugu liidatay waxbarashada ay dhibaatada ugu wayni kala soo gudboonaatay. Dhallaan ku dhaqan Borlänge oo ka faa'iideeysta ka caawinta casharrada iskuullada.